Een werkdag van een IT-specialist speelt zich lang niet altijd af op kantoor. ’s Nachts een trein besturen met behulp van software kan er ook zomaar bij horen. Dit was een aantal maanden terug de taak van Peter Toonen. Als software architect bij Info Support experimenteert hij met software die NS-treinen deels autonoom kunnen laten rijden.
Remmen zonder ervaring
Als auto’s zelfstandig kunnen rijden, dan moet een trein dat toch zeker ook kunnen. Met deze overtuiging startte Peter vol enthousiasme aan het ATO project wat staat voor Automatic Train Operation. Maar gaandeweg het project zag Peter steeds meer de complexiteit in van de interactie tussen mens en machine. Het Nederlandse spoorwegnetwerk is erg compact en druk vergeleken met andere landen. Er gebeurt simpelweg veel op het spoor, waardoor er veel data verzameld en gecombineerd moet worden. Peter: “Als je taken van een machinist wilt automatiseren, moet je wat een machinist ziet kunnen omzetten in data, oftewel: in enen en nullen.’’
NS en Info Support moesten daarom per traject alle data verzamelen, combineren en vertalen naar code. Op het traject Leiden- Den-Haag bijvoorbeeld ziet een machinist van alles: bepaalde kleuren, seinen en borden. Bij een rood sein moet de trein bijvoorbeeld stoppen. Maar hoe stopt een trein autonoom? Peter: “Het laten stoppen van een trein is niet zo eenvoudig als het lijkt. Een machinist doet dat vooral op gevoel en ervaring. Hij weet precies waar hij moet stoppen om op tijd stil te staan. Je kunt niet zeggen: een trein stopt standaard zoveel meter voor het eindpunt, want je hebt bijvoorbeeld ook te maken met hellingshoeken.’’
“Als je taken van een machinist wilt automatiseren, moet je wat een machinist ziet kunnen omzetten in data, oftewel: in enen en nullen.’’Peter, Software architect bij Info Support
Nachtelijke testritten
Nadat alle data was geprogrammeerd, was het tijd om de software te testen. Dit gebeurde ’s nachts omdat het dan rustiger is op het spoor. Peter: “We zaten met een ontwikkelaar en analist in een coupé in een lege trein. Met overigens nog wel twee machinisten in de machinistenkamer, mocht er iets misgaan. De machinist is tenslotte eindverantwoordelijk. Je hoopt in zulke nachten dat je niks te doen hebt, want dan werkt je software. Maar in een van de testnachten werkte de GPS-module niet goed en we kregen niet achterhaald waardoor dat kwam. Totdat een van onderhoudsmonteurs van NS opeens een link legde met de nieuwe zonwerende folie op de ramen van de trein, deze folie zou weleens het signaal kunnen blokkeren. Nadat we met een stuk tape een externe GPS-module aansloten werkte het signaal weer. Achteraf bleek inderdaad de nieuwe zonwering de boosdoener. Zulke puzzels vind ik leuk om mee op te lossen.’’
Het ontwikkelen van software gaat vaak gepaard met dit soort puzzels. Daarom is het belangrijk dat een ontwikkelaar analytisch vermogen heeft, maar ook creativiteit is belangrijk. Peter: “IT is eigenlijk best een creatief vak. Laatst sprak ik een IT’er die is opgeleid aan de kunstacademie en zij vertelde dat ze in haar werk veel profijt heeft van haar creatieve opleiding. Ik merk zelf ook dat creativiteit belangrijk is, omdat je vaak aan het pionieren bent en dingen doet die nog nooit zijn gedaan. Je kunt dan geen aanpak volgen die eerder al tot het gewenste resultaat heeft geleid. Ik weet niet of dat overal zo is, maar bij Info Support is dat ‘willen pionieren’ en creëren belangrijk. Je bent hier echt nooit uitgeleerd. Dat is een belangrijke reden dat ik voor de IT en specifiek voor Info Support gekozen heb.’’
De impact van software
Het ATO project bij NS geeft goed weer wat de impact is van software. Peter: “In dit project zie je goed de uitwerking van wat je bouwt. Je stuurt met behulp van je software treinen van tienduizenden kilo’s aan, dat voelt groots. Als NS-treinen in de toekomst daadwerkelijk – al is het deels – autonoom rijden, dan voel ik me denk ik wel heel trots.’’
In het kort
Naam: Peter
Projectrol: Software architect
Projectnaam: Automatic Train Operation & TimTim Pro (NS)
Toegepaste technieken: .NET, Azure (Bicep / Logic, Function & Web Apps / Service Bus / SQL / App Service / SignalR), Blazor
"Als NS-treinen in de toekomst daadwerkelijk – al is het deels - autonoom rijden, dan voel ik me denk ik wel heel trots.’’Peter, Software architect bij Info Support